To znacznie więcej niż instytucja. Dziś obchodzi swoje święto

Biblioteka to miejsce, do którego chociaż raz w życiu udała się większość z nas. Jedni trochę usilnie, w poszukiwaniu obowiązkowej lektury szkolnej, drudzy regularnie wchodząc i wychodząc ze stosami książek w ręku. Biblioteka to miejsce, w którym pracują ludzie - bibliotekarze. Co wiemy o ich pracy? Z odpowiedzią na to i inne pytania z okazji Dnia Bibliotekarza i Bibliotek przyszła nam Iwona Kaczorowska, dyrektorka Biblioteki Publicznej im. Z. J. Rumla w Dzielnicy Praga-Południe m. st. Warszawy.

Pani Dyrektor, jaka jest rola biblioteki w życiu społeczności lokalnej? Czy jest to wyłącznie miejsce, z których wypożyczamy książki, a może coś więcej?

Iwona Kaczorowska:  W obecnych czasach biblioteka to znacznie więcej niż instytucja, w której wypożycza się książki. To nowoczesne miejsce spotkań, integracji, edukacji, kultury, a przede wszystkim — przestrzeń otwarta i bliska mieszkańcowi. Pełni rolę lokalnego społecznego centrum integracji, edukacji i kultury, otwartego na potrzeby każdego, niezależnie od wieku czy zainteresowań. To wszystko sprawia, że biblioteka jest ważnym punktem na mapie życia dzielnicy.

Biblioteka, jak Pani powiedziała, jest miejscem szczególnym, które jednak nie miałoby takiego charakteru bez ludzi, którzy go tworzą. Proszę powiedzieć, jak wygląda praca bibliotekarza „od kuchni”?

Praca bibliotekarza to praca, która wymaga nie tylko szerokiej wiedzy merytorycznej, ale również empatii, ogromnego zaangażowania i głębokiego zrozumienia potrzeb drugiego człowieka. Nasi bibliotekarze nie tylko obsługują czytelników, ale też animują życie kulturalne, promują czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży, organizują wydarzenia, są opiekunami księgozbioru oraz partnerami dla szkół i lokalnych instytucji. Wbrew stereotypom, nie jest to spokojna, papierkowa praca. Dzisiejszy bibliotekarz to edukator, animator kultury, przewodnik po świecie literatury, organizator wydarzeń. To zawód wymagający nieustannego rozwoju, podnoszenia kompetencji, otwartości na nowe technologie i umiejętności pracy z bardzo różnorodną grupą odbiorców – od dzieci po seniorów. A przy tym wszystkim — niestety — ich praca wciąż nie jest należycie doceniana, także pod względem finansowym. Wierzę, że przyszedł czas, by głośno mówić o potrzebie systemowego wsparcia i godnego wynagradzania tej niezwykle ważnej pracy. Byłaby to inwestycja w kapitał społeczny, w edukację i w przyszłość nas wszystkich.

Bibliotekarz - jak Pani zaznaczyła - ma wiele zadań do wykonania. Nie każdy, zapewne, jest tego świadomy. Dla kogo, w takim razie, jest ten zawód?

Zawód bibliotekarza jest dla osób, które mają potrzebę działania na rzecz innych - nie z potrzeby uznania, ale z przekonania, że warto wspierać rozwój wspólnoty. Dla tych, którzy cenią kulturę i są gotowi działać często po cichu, ale z realnym wpływem na jakość życia społecznego. To zawód misyjny, dający poczucie sprawczości i sensu. Choć korzyści finansowe bywają niewspółmierne do zaangażowania, daje on ogromną satysfakcję. XXI wiek, w którym żyjemy to czas wielu wyzwań, a także rosnących oczekiwań.

Przed jakimi wyzwaniami stoi obecnie biblioteka?

Jednym z największych wyzwań, przed którymi stoi biblioteka w XXI wieku, są dynamicznie zmieniające się potrzeby i oczekiwania naszych czytelników. Współczesny odbiorca nie szuka w bibliotece jedynie książek. Wyznacznikiem nowoczesnej instytucji jest przestrzeń przyjazna, komfortowa, ale też sprzyjająca rozwojowi i spotkaniom, które staną się inspiracją. Dlatego musimy być elastyczni, otwarci na zmiany i gotowi wdrażać nowe technologie. Walczymy ze stereotypem biblioteki jako cichego magazynu książek, miejsca rodem z przeszłości, gdzie czas się zatrzymał. My naprawdę idziemy z jego duchem — zmieniamy się, bo zmieniają się nasi odbiorcy. Staramy się być przestrzenią potrzebną i tętniącą życiem. To wielkie zadanie i odpowiedzialność, stanowiące również ogromną szansę, tak  aby biblioteka była ważna nie tylko z racji tradycji, ale również ze względu na teraźniejszość i przyszłość. Dla naszych czytelników co roku organizujemy wiele wydarzeń — od pikników i koncertów, przez kluby dyskusyjne, wykłady, po spotkania autorskie i różnorodne warsztaty dla wszystkich grup wiekowych. Reagujemy na trendy, wsłuchujemy się w głos naszych mieszkańców. Zależy nam na tym, by każdy czuł się tu mile widziany — niezależnie od tego, czy przychodzi po książkę, na wydarzenie, czy po prostu spędzić czas w przyjaznym otoczeniu.

Na zakończenie. Czego można życzyć w tym wyjątkowym dla wszystkich blibliotekarzy i ludziom związanych z biblioteką dniu?

Przede wszystkim – uznania i szacunku dla ich pracy. Większego wsparcia systemowego, godnych wynagrodzeń. Życzę niegasnącej pasji w promowaniu literatury, radości z codziennego kontaktu z czytelnikami i wiary, że to, co robią, naprawdę ma sens. Bo ma – i to ogromny. Naszym Czytelnikom i Przyjaciołom, życzę nieustannej radości czerpanej z obcowania z książką, miłego czasu spędzonego w naszych bibliotecznych przestrzeniach oraz zapału i inspiracji do rozwijania swoich pasji i zainteresowań.